Main Page

Kunstenpunt en dataverzameling

Kunstenpunt verzamelt metadata over culturale activiteiten van artiesten met een band met Vlaanderen. We focussen op culturele activiteiten binnen de disciplines muziek, beeldende kunst en podiumkunsten. We kijken vooral naar concerten, muziekuitgaven (opnames), tentoonstellingen en residenties, en voorstellingen van theater, dans, performance, etc.

Geschiedenis en toekomst

Om die metadata te beheren zijn er in de afgelopen decades eigen databanken gebouwd. Maar de data zit daarin opgesloten. De technologie achter die databanken kan niet verder ontwikkeld worden. Een technologische vernieuwing is nodig. En die wordt geboden door het traject Doelgericht Digitaal Transformeren. Daarin wordt een uitwisselingsinfrastructuur en architectuur uitgetekend waarmee culturele spelers in Vlaanderen metadata over culturele activiteiten kunnen delen.

Kenmerkende spelers hiervoor in Vlaanderen zijn publiq (die uitinvlaanderen.be beheren), Cultuurconnect (die met bibliotheken en ticketing bezig zijn), meemoo (die metadata hebben over audiovisueel archiefmateriaal van culturele activiteiten) en Kunstenpunt (met onze metadata over podiumkunsten, muziek en beeldende kunst).

Ook internationaal zijn er heel wat spelers actief die culturele activiteiten beschrijven: Discogs, Musicbrainz, Operabase, Artfacts, Bachtrack, Facebook, Songkick, BandsInTown, setlist.fm, SecondHandSongs, wikidata, etc.

Visie

Omdat Kunstenpunt geen technologiebedrijf is, is het voor ons belangrijk om cruciale en infrastructurele technologische overwegingen niet zelf te nemen. We vertrouwen op onze partners om een duurzame en gedeelde technologie-infrastructuur uit te bouwen. Daarom ligt voor ons de nadruk op de mogelijkheid om enerzijds metadata in een standaard formaat te kunnen aanvoeren aan die gedeelde infrastructuur, en anderzijds om te bewaken dat die infrastructuur alle tools aanreikt om de verzamelde data van een zo hoog mogelijke kwaliteit te houden. Alleen dan is waardevol hergebruik -- voor analyse, voor promotie, voor aanbevelingen, voor historisch onderzoek, voor data-geïnspireerd beleid, etc. -- mogelijk.

Technologiekeuze

Na zorgvuldige overweging blijkt:

• Wikibase heeft een flexibel data schema, waarin via triples zowat eender welk data model geïmplementeerd kan worden.
• een Wikibase is een community-gedreven tool, te bereiken via APIs, SPARQL en andere linked open data connecties.
• Kunstenpunt hoeft aan Wikibase geen eigen technische ontwikkeling te doen, maar er zijn spelers in de gemeenschap en op de markt die betrouwbare Wikibase instances aanbieden, en het onderhoud op zich nemen.
• Er kan wel een focus zijn op het datamodel (waarbij we de van Vlaanderen opgelegde standaard willen volgen), maar vooral op aanvoer van data en de kwaliteitsbewaking.

Die overwegingen aligneren met de noden van Kunstenpunt. Om tot een wikibase te komen zetten we een wikibase.cloud instance op. Deze wikibase documenteert de zoektocht naar een werkbaar datamodel, dat compatibel is met de Vlaamse datastandaard, en plaveit zo de weg naar een volwaardige Wikibase instance.

Data model

Kernitems en properties voor relaties

In elk data model is het van belang om de entiteiten te definiëren, en te weten welke relaties er tussen die entiteiten moeten kunnen gelegd worden. De entiteiten zijn activiteiten (residenties, tentoonstellingen, podiumvoorstellingen, concerten, muziekreleases, ...), maar ook mensen en organisaties. Dat gaat dan bijvoorbeeld om makers, kunstenaars, muzikanten, artiesten, concertzalen, kunstgaleries, theaterzalen, repetitieruimtes, etc. Au fond zijn het allemaal "actoren" in dat veld, die "activiteiten" ontplooien. Daarom voorzien we twee belangrijke klasses: activiteiten en actoren.

De oplijsting hieronder is abstract. Bekijk de pagina's modellering van actoren en modellering van activiteiten om dit concreet te maken.

Core Items

[naar pagina met entiteiten van type Core Item]

• Werk (Q58528)
• Werktype (Q58529)
• Activiteit (Q58530)
• Activiteittype (Q58531)
• Muziekuitgave (Q58532)
• Concert (Q58533)
• Podiumproductie (Q58534)
• Voorstelling (Q58535)
• Tentoonstelling (Q58536)
• Solotentoonstelling (Q58537)
• Groepstentoonstelling (Q58538)
• Beurs (Q58539)
• Performance (Q58540)
• Vertoning (Q58541)
• Residentie (Q58542)
• Uitvoerder (Q58543)
• Uitvoerdertype (Q58544)
• Organisator (Q58545)
• Organisatortype (Q58546)
• Rol (Q58550)
• Discipline (Q58549)
• Samenwerking (Q58551)
• Samenwerkingstype (Q58552)
• Locatie (Q58547)
• Locatietype (Q58548)
• Land (Q58553)
• Plaats (Q58554)
• Onbekend (Q58555)
• Kunstenpunt legacy url (Q58527)

Core Properties

[naar pagina met core properties]

• is (P1)
• activiteit type (P13)
• activiteit type (vrij) (P49)
• agent type (P41)
• agent type (vrij) (P50)
• werk type (P48)
• werk type (vrij) (P51)
• discipline (P8)
• discipline (vrij)
• werkt samen met (P5)
• samenwerking type (P23)
• samenwerkingstype (vrij) (P25)
• is onderdeel van (P43)
• onderdeel type (P44)
• plaats (P10)
• locatie (P62): plek waar een activiteit kan plaatsvinden (gestructureerd veld, verwijst naar een Entiteit van het type Locatie (Q58547), bv. Kaaitheater (Q185777))
• locatie (vrij) (P55): plek waar een activiteit kan plaatsvinden (vrij veld)
• URL (P26)
• URL type (P27)
• URL type (vrij)
• gebracht door (P42)
• gebruikt werk (P4)
• rol (P15)
• rol (vrij) (P45)
• tijdstip (P7)
• begindatum (P17)
• einddatum (P18)
• duur (P9)
• eindplaats (P33)
• beginplaats (P34)
• status (P11)
• alternatieve naam (P14)
• media (P19)
• land (P20)
• email (P28)
• email type (P30)
• toestemming voor (P29)
• subsidie (P32)
• subsidie (vrij) (P52)
• format (P36)
• format (vrij)
• volgnummer (P38)
• isrc (P39)
• auteursrecht (P46)
• auteursrecht (vrij) (P47)
• adres (P54)
• trigger (P56)
• trigger (vrij) (P57)
• leeftijd (P58): vrije tekst veld om geschikte leeftijdsgroep aan te duiden
• opmerking (P40)
• sorteernaam (P31)

Hoe voer ik een XXXXX in?

Al die uitleg over items en properties is mooi en goed, maar hoe maken we dit concreet?

• de modellering van actoren wordt uitgelegd op deze pagina
• de modellering van activiteiten wordt uitgelegd op [[Activiteit_model]|deze pagina]]

Op die pagina's worden de meest eenvoudige actoren en activiteiten uitgelegd. Maar soms is het complexer:

• Hoe voer je een festival in?
• Hoe voer je een kunstbeurs in?
• Hoe voer je een voorprogramma bij een concert in?
• Hoe voer je een toonmoment bij een resident in?
• ...

In heel wat gevallen gaat het dan om complexere verbindingen tussen verschillende activiteiten. Een festival is een recurrente activiteit binnen een meerjarige activiteit, en een concert op een festival is een deel van een specifieke editie van dat festival. En aan welk overkoepelend item hang je dan de betrokken artiesten? We bespreken daarom een aantal concrete gevallen hieronder, telkens met voorbeelden uit de echte wereld.

Hoe voer ik een Festival in?

Klarafestival, Walden Festival en Klarafestival in de Zorg zijn drie festivals die jaarlijks georganiseerd worden door Festival van Vlaanderen - Brussel en Internationaal. Klarafestival 2023 had Barbara Hannigan als festivalartieste, en werd geopende met een concert van Barbara Hannigan en London Symphony Orchestra, met Aphrodite Patoulidou als sopraansoliste. Het concert werd gecoproduceerd door Klarafestival en Bozar. Op het programma: Olivier Messiaen (1908 – 1992) met L'Ascension, quatre méditations symphoniques en Gustav Mahler (1860 – 1911) met Symphony No. 4 (info via https://www.klarafestival.be/en/concert/last-tickets-london-symphony-orchestra-barbara-hannigan)

Als we willen, kunnen we dit heel gedetailleerd in deze wikibase overbrengen:

• Festival van Vlaanderen/Brussel/Internationaal heeft een eigen fiche, waar ze geboekstaafd staan als Organisator. Er is een datakwaliteitsprobleem, omdat bv. ook Klarafestival van Vlaanderen gebruikt wordt. We gebruiken even deze laatste entiteit in de rest van de oefening.
• Klarafestival als langslopend festival heeft ook een eigen fiche, waar het geboekstaafd staat als een Activiteit.
• Klarafestival 2023 als editie van deze langlopende festivalreeks krijgt ook een fiche, opnieuw geboekstaafd als Activiteit, maar ook specifiek als onderdeel van Klarafestival (de reeks). Je kan ook zien dat BOZAR (als Organisator) ook als co-producent een rol krijgt. Dit kan parallel gedaan worden voor Walden Festival en Klarafestival in de Zorg.
• Het openingsconcert op datum 10.03.2023 krijgt ook een eigen fiche. Je ziet dat het een activiteit is van het activiteittype Concert, en dat het onderdeel is van Klarafestival 2023. We kunnen ook meegeven dat het werk gebruikt werd van Olivier Messian "L'Ascension". Ook dit concert wordt gebracht door Festival van Vlaanderen Brussel Internationaal en Bozar.

Hoe voer ik een kunstbeurs in?

Art Brussels 40th edition was de editie van Art Brussels in 2023, in Expo Brussel, van 25 tot 28 april. Een hele lijst van galeries is present: https://www.artbrussels.com/en/exhibitor/ Baronian Gallery had een stand, waarin Seyni Awa Camara, Robert Devriendt, Lionel Estève, Alain Séchas, Helmut Stallaerts, Achraf Touloub, Charlotte vander Borght and Yves Zurstrassen gerepresenteerd werden (https://www.artbrussels.com/en/exhibitor/baronian/).

• Art Brussels als Organisator heeft een eigen fiche met informatie over begindatum, een URL, samenwerking met bepaalde locaties, etc.
• Art Brussels - 2023 was de 40ste editie van Art Brussels, die gehouden werd in Brussels Expo. We kunnen hier aangeven dat deze editie |gebracht wordt door bv. Baronian. En ook dat de artiest Charlotte vander Borght te zien was op deze beurs in de rol van kunstenaar (opgelet, dit is de rol, niet het Agent Type "kunstenaar", in samenwerking met Baronian.

Hoe voer ik een voorprogramma in van een concert?

Voorprogramma's (en DJ-sets na een concert) hebben een duidelijke hierarchische ondergeschiktheid aan de "main act", en zijn daarom een onderdeel van (subactiviteit) van het main concert. Zo is er bijvoorbeeld het concert van Zwangere Guy, met DJ DYSFUNKSHUNAL als voorprogramma: https://www.n9.be/nl/concerten/concert/huysmanhoeve-2023-vr Het concert vindt plaats dankzij de organisatie van de N9, op de locatie Huysmnashoeve. In principe kan dit ingevoerd worden als 1 concert, waaraan 2 artiesten hangen, maar vanuit het perspectief van de artiest is een concert 1 artiest op 1 moment. Daarom kiezen we ervoor om van het voorprogramma een "subconcert" aan te maken, dat omwille van de duidelijk hierarchie wel "maar" een onderdeel is van het hoofdconcert.

• Het hoofdconcert krijgt een eigen fiche, maar in de tekstuele beschrijving is er wel al sprake van het voorprogramma. We kunnen meegeven dat de N9 als organisator het concert brengt, en dat Zwangere Guy (alias van Gorik van Oudshove) de performer is. De Huysmanshoeve is de locatie.
• Het voorprogramma krijgt ook een eigen fiche, en ook hier verwijst de tekstuele beschrijving naar het hoofdconcert. We geven mee aan dat het een onderdeel is van het hoofdconcert. Voor de rest gebruiken we dezelfde logica om aan te geven dat de N9 organiseert op de locatie Huysmanshoeve, en dat DJ Dysfunkshunal de DJ is.

Data kwaliteit

De gegevens in deze wikibase komen uit de legacy databanken van Kunstenpunt. Er is werk om de kwaliteit op het allerhoogste niveau te krijgen.

• Landen en steden
• Entiteiten van het type Actor: deze lijst kan nog dubbels bevatten, en in het beste geval hebben alle entiteiten een ID die verwijst naar wikidata of een andere authoriteit.
• Entiteiten van het type Activiteit: hier is ongetwijfeld ook nog ruis in te vinden > beurzen of groepstentoonstellingen die dubbel ingevoerd zijn, festivals die meermaals erin zitten, ...
• Entiteiten van het type Rol: hier is een wildgroei in gebeurd doorheen de jaren, ook mogelijke dubbels door de samenvoeging van muziek en podiumkunsten, en moet opgekuist worden
• Groepstentoonstellingen nakijken op dubbels, en kunstenaars toevoegen/mergen
• alles met (versie X) in de description
• ...